Foto: RTCG Žuan Barata, medijski ekspert Savjeta Evrope (screenshot)
Odredba novog zakona o medijima, kojom se definiše zaštita novinarskih izvora održava standarde uspostavljene od strane Savjeta Evrope, kazao je za RTCG Žuan Barata, medijski ekspert Savjeta Evrope.
Komentarišući pravo na zaštitu izvora, Barata ističe da to pravo nije apsolutno kada su u pitanju standardi Savjeta Evrope. Barata je radio nekoliko ekspertiza u pripremi novog Zakona o medijima. On je saglasan da novi Zakon o medijima održava kriterijume uspostavljene i od strane Evropskog suda za ljudska prava, ali naglašava da sudije i sudovi prilikom tumačenja zakonskih odredbi moraju poštovati interpretativne standarde koje je su uspostavile relevantne evropske institucije.
Zaštita izvora informacija je dio prava na slobodu izražavanja, podsjeća Barata, koje je zaštićena članom 10 Evropske konvencije o ljudskim pravima. Ističe da i ovo pravo ima svoja ogrančenja.
„Članom 10 i praksom Evropskog suda za ljudska prava jasno je utvrđeno da u nekim slučajevima, kada je to neophodno, opravdano i proporcionalno moguće je uspostaviti određena ograničenja kada je riječ o članu 10, kao i o zaštiti novinarskih izvora“, kaže Barata.
Kada je riječ o evropskim standardima u ovoj oblasti Barata tvrdi da postoje izuzetni slučajevi kada sudije mogu da nametnu obavezu novinaru da otkrije izvor. Ti izuzetni slučajevi se odnose na one situacije kada je neophodno da se zaštite određene vrijednosti ili principi, poput prava na život, nacionalna bezbjednost, javni red…
„U tim situacijama sudija treba da izvrši odgpvarajuću procjenu, odgovarajući balans između benefita od toga što će prisiliti novinara da otkrije izvor i štete koju mu može nanijeti“, kaže Barata.
Sudija takođe treba da procjeni da li je to jedina moguća mjera koja treba da bude preduzeta u cilju zaštite određenog prava ili javnog interesa. Riječ je o standardima koje je uspostavio Savjet Evrope kroz različite preporuke i rezolucije, a koje Evropski sud za ljudska prava prati i primjenjuje, zaključuje Barata.
Žuan Barata je doktor pravnih nauka, koji pored ekspertskog rada za Savjet Evrope radi i na Univerzitetu Stanford, kao i na Univerzitetu u Barceloni.
Marko Terzić, TVCG
