Došao sam u Centar polovinom 1963. godine i prvi posao mi je bio rad u biblioteci. Knjižni fond biblioteke sačinjavala je uglavnom stručno- politička literatura neophodna tadašnjim polaznicima raznih večernjih škola i kurseva u okviru Radničkog univerziteta u čijem je satavu bio i Centar za kulturu.
Vojo Vujinović ’70-ih godina
Došao sam u Centar polovinom 1963. godine i prvi posao mi je bio rad u biblioteci. Knjižni fond biblioteke sačinjavala je uglavnom stručno- politička literatura neophodna tadašnjim polaznicima raznih večernjih škola i kurseva u okviru Radničkog univerziteta u čijem je satavu bio i Centar za kulturu.
Sljedeće godine postao sam stručni saradnik za reklamu i dokumentaciju, pa zatim, kao pomoćnik upravnika, bio uključen u organizaciju svih djelatnosti Centra. Tih djelatnosti bilo je zaista mnogo. Neke sa tradicijom, neke u nastajanju.
Preduzuće za prikazivanje filmova 1961. godine, ušlo je u sastav Centra za kulturu i njegova djelatnost je nastavljena u novoizgrađenoj zgradi Radničkog univerziteta. Dobra posjeta filmskih predstava tih godine omogućavala je Centru solidnu ekonomsku osnovu, kako za kinofikaciju grada i prigradskih naselja, otvaranjem stalnih punktova, tako i prikazivanjem filmova po selima čitave Opštine pomoću pokretnog bioskopa – kinobusa i ne samo to. Stvarala se materijalna osnova za organizovanje i drugih djelatnosti koje su se uz djelimičnu finansijsku pomoć Opštinskog fonda za kulturu počele snažno razvijati.
Koncert Đorđa Marijanovića ’60-ih godina u bioskopskoj sali
Filmska ponuda je šezdesetih godina bila velika, a publika je tražila da vidi što više od repertoara koji su imali veći gradovi. Opština nam je dala na korišćenje zgradu Pozorišta, koja je zbog prestanka rada istog, bila u prilično lošem stanju.
Osposobili smo je za prikazivanje i filmskih (instaliranjem stalnih kinoprojektora) i pozorišnih predstava. Doveli smo u funkciju grijanje koje godinama nije radilo. Počelo je i u toj sali redovno prikazivanje filmova i pozorišnih predstava.
U sali „18. Septembar” instalirali smo nove kinoprojektore kakve su imali samo neki najveći gradovi u Jugoslaviji. ta tehnika je omogućavala projekciju kako standardnih tako i tzv. trodimenzionalnih filmova od sedamdeset milimetara. Repertoar smo udvostručili i omogućili da se repriziraju najbolji filmovi prethodnog perioda. Ugovaranjem filmova za korišćenje dan ili dva više nego što je potrebno za prikazivanje u gradu, omogućili smo prikazivanje najnovijih filmova jednom ili dva puta sedmično i u stalnim punktovima: Vidrovan, Brezovik, Ozrinići, Rubeža, Miolje polje, Kapino polje. Otvoren je stalni punkt u Plužinama, Mratinju, Šavniku. Sarađivali smo i sa Domom JNA u prikazivanju filmova. Uveli smo dva puta sedmično i predstave za predškolsku i školsku djecu sa posebnim repertoarom. Kinobis je otprilike mjesečno prikazivao filmove u najvećem broju sela opštine. Bio je to period ozbiljnog rada svih uposlenih i dobrih i cijenjenih rezultata.
Organizovanje predavanja, književnih večeri, likovnih izložbi, koncerata zabavne, narodne i ozbiljne muzike, pozorišnih predstava, u početku dosta skromno, vremenom je postalo znak prepoznavanja kvaliteta rada Centra. Osobito kada se Centar osamostalio kao poseban pravni subjekat (negdje 1967. ili 1968. godine).
Sa Opštinskim fondom za kulturu sklapani su godišnji ugovori o sufinansiranju finansijki neprofitabilnih djelatnosti i o njihovom kvalitetu. Zahvaljujući toj saradnji Centar je građanima Nikšića obezbjeđivao godišnje najmanje četiri književne večeri, šest izložbi, dva predavanja, dvadeset četiri pozorišne predstave, dvanaest koncerata (sa dvadeset četiri izvođenja).
Na književnim večerima gosti su bili najpoznatiji crnogorski i jugoslovenski književnici (Ćopić, Lalić, Kostić i dr.) kao i mladi pisci kluba “Vladimir Mijušković” i njihovi gosti. Iz te djelatnosti su kasnije nastali “Nikšićki književni susreti”. Izložbe smo organizovali tadašnjim poznatim slikarima i vajarima iz skoro svih republika bivše Jugoslavije. Pozorišni repertoar je bio bogat i kvalitetan. Sve godišnje premijere Crnogorskog narodnog pozorišta igrane su u Nikšiću, a i pozorišne predstave mnogih pozorišta iz Srbije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine. Broj i kvalitet predstava kao i njihova posjećenost kod građana su ostavljali utisak da je pozorišni život u gradu veoma živ i pored toga što je bili ukinuto gradsko pozorište.
Koncertna aktivnost je bila takođe veoma živa. Često smo premašivali godišnji plan za 50% ili više. Prihodi od koncerata zabavne i narodne muzike, na kojima su nastupali najpoznatiji jugoslovenski pjevači, znatno su prevazilazili rashode, što nam je omogućavalo da organizujemo i ‘’neprofitabilne’’ koncerte ozbiljne muzike.
Ovakva aktivnost Centra zahtijevala je i adekvatnu obaviještenost, pa smo u tom smislu na užem i širem području grada postavili savremene zastakljene reklamne stubove – vitrine za reklamiranje naših aktivnosti. Radi praćenja kulturnih, sportskih i drugih aktivnosti poslali smo na obuku za kamermana jednog radnika, koji je po povratku sa obuke davao filmske priloge iz Nikšića za televiziju. Poznati dokumentaristi Milan Pešić i Branko Vukotić radili su preko našeg Centra značajne poslove dokumentacije privrednih objekata (kao izgradnja brane na Mratinju i dr.) . Značajan smo prilog dali i početku savremenijeg aranžiranja izloga gradskih prodajnih objekata i natpisa firmi koje je radio vrhunski firmopisac Milo Vujičić.
Preciznih podataka se ne sjećam, ali godišnje smo imali 500 – 600 hiljada bioskopskih posjetilaca, 20 – 25 hiljada koncertnih, 6 – 8 hiljada pozorišnih, 4 – 5 hiljada posjetilaca književnih večeri, 50 – 60 hiljada posjetilaca izložbi.
Gledajući na taj period mog rada u Centru (od 1963 – 1972. godine) mogu reći da sam zadovoljan postignutim, iako sam tada želio još više. zadovoljan sam posebno radnicima čija opšte obrazovna (za razliku od stručne) struktura nije bila na visokom nivou, što su prihvatili predloge da, kao Centar za kulturu grada, treba da ulažemo u organizovanje kulturnih aktivnosti i po cijenu manjih ličnih primanja koja su mogla biti veća da smo se bavili samo poslovima koji donose profit.
Počeo sam kao bibliotekar, pa kao stručni saradnik, a završio kao upravnik Centra. Iz Centra sam otišao sredinom 1972. godine jer se nijesam složio sa zahtjevom iz Gradskog komiteta partije da se Centar ponovo spoji sa centrima za opšte, stručno, ideološko – političko i ne znam koja sva obrazovanja pri Radničkom univerzitetu i izgubi status pravnog lica.
Nijesam pratio dalji rad Centra, ali znam das u se mnoge aktivnosti znatno redukovale. Možda je tako bilo bolje. Ko zna!
Znam i to kad sam se poslije više godina sretao sa mojim nekadašnjim saradnicima iz Centra, da su se sa nostalgijom sjećali “starih dobrih vremena’’, zajedničkog rada i druženja, što za mene nije bilo bez značaja.
Iz istorijata nikšićkih bioskopa (dio Xl)
Autori: Dragan B. Perović, Maksim Vujačić i Momo Rebić
