Manifestacija XXII ,,Nikšićki književni susreti” okupila je zavičajne, crnogorske i stvaraoce iz cijelog regiona sa misijom širenja i afirmacije pisane riječi. Ovaj trodnevni praznik kulture u Nikšiću, zasnovan na temeljima vrijednosti tradicije ali i recentnog modernog stvaralaštva, ustanovljen je 1969.godine. Budući da kultura, kao jedna kompleksna cjelina, podržava promjene i inovativnost, tako se i Susreti uz deceniju kontinuiteta, brojne oscilacije i gašenje obnavljaju 2014.godine i realizuju in continuo. Kulturno-istorijska matrica na tlu Nikšića ima dugu tradiciju te ne čudi činjenica da je ova književna smotra mjesto susreta i prihvatanja različitosti, dijaloga, bogatstva kulturnih izraza i njihovih prožimanja, kao bitnih postulata na kojima počiva validnost savremenog društva. Decembar je mjesec kada se simbiotski uvezuju kulturni i javni poslenici grada u promociji nematerijalne baštine, a samim tim kulturnog identiteta grada. Organizator ove respektabilne manifestacije JU Narodna biblioteka ,,Njegoš” Nikšić, pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i Opštine Nikšić, je i ove, kao i prethodnih godina, težila visokim estetskim i selektivnim kriterijumima u kreiranju sadržajnog programskog spektra. Uz pluralitet književnih izraza i formi, teorijskog okvira i kritičkog diskursa sveprisutan je afektivno-ekspresivni odnos stvaralac i publika po kojem je književni auditorijum Nikšića prepoznatljiv. Popularizacijom i njegovanjem moralne i umjetničke snage pisane riječi otpočeli su XXII ,,Nikšićki književni susreti” koji se u našem gradu održavaju od 16.- 18.decembra. Ovi istinski ‘hramovi kulture’ su odvajkada uticali na promociju lokalnih i crnogorskih stvaralaca ali i inicirali saradnju sa referentnim umjetnicima iz cijelog regiona. Jedno od glavnih obilježja Susreta čini nezaobilazan dječji segment koji je tradicionalno posvećen Draganu Raduloviću. eminentnom crnogorskom pjesniku i haznadaru kulture. Čarobnom instrumentacijom riječi Tode Nikoletića i Branimira Rosića, u JU ,,Nikšićko pozorište”, započeto je druženje osnovaca iz šesnaest škola. Raritet ovogodišnje programskog koncepta čini participacija mališana iz ruralnih područja grada. U plejadi zaslužnih pojedinaca koji su svojim djelom značajno doprinijeli kulturi ovoga grada potrebno je dodati ime Dušana Govedarice koji je svojim pregalaštvom promovisao kulturnu afirmaciju sredine iz koje je potekao. Razgovor sa autorom je moderirao Dragan Mitov Đurović u jedinstvenom ambijentu Dječije biblioteke, u Gradskoj kući. Dani ,,Nikšićkih književnih susreta” su zadržali humanistički karakter pa su tom prilikom poslenici JU Narodna bblioteka ,,Njegoš” Nikšić su posjetili Dječje odjeljnje JZU, Specijalno odjeljenje JU OŠ ,,Olga Golović” i Dnevni centar za djecu sa smetnjama u razvoju i osobe sa invaliditetom.
Promocijom poezije, autora Pavla Goranovića, jednog od najistaknutijih crnogorskih pjesnika mlađe generacije, otvoreni su XXII Nikšićki književni susreti. O njegovom poetskom stvaralaštvu govorili su prof dr. Svetlana Kalezić Radonjić i prof. dr Slobodan Vukićević, fragmente iz romana čitao je profesor Mihailo Perošević, a poetski ugođaj upotpunjen je akordima dua MarGo ( Goran Perišić-gitara i Marko Simović-violina) koji su se predstavili kompozicijom ,,Rumunski plesovi”, mađarskog kompozitora, pijaniste, etnomuzikologa i sakupljača i proučavatelja folkorne muzike, Bele Bartok i čuvenom ,,Još ne sviće rujna zora”. Na otvaranju događanja govorili su potpredjednica Opštine Nikšić Sonja Nikčević, a u ime Biblioteke Renata Bulajić. Autor je veče posvetio Sretenu Mitroviću, kulturnom i javnom posleniku, dramskom umjetniku i na ovim prostorima prepoznatljivom interpretatoru poezije i nekadašnjem radniku JU Narodna biblioteka ,,Njegoš” Nikšić.
Da su književno-umjetnički susreti ‘Velikih’ pravi kuriozum te da je književnost vanvremenska spona u dobu prevlasti utilitarne trivijalnosti dokazali su druge večeri manifestacije, Dragan Velikić i Andrej Nikolaidis, dobitnici prestižnih priznanja. Reprezentativnoj listi imena poput Mihaila Lalića, Meše Selimović, Vesne Parun, Maka Dizdara, Desanke Maksimović, Mike Antića, Filipa Davida i Dejana Atanackovića koji su prezentovali svoje radove i osvrte na vitalne probleme u društvu, publici u Nikšiću predružio se upravo Dragan Velikić, jedini savremeni pisac sa prostora bivše Jugoslavije koji je NIN-ovu nagradu dobio dva puta. U razgovoru sa Nikolaidisem pisac je odgovarao na pitanja identiteta, nagrada, srednjoevropske mape književne geografije, književnog&kolumnističkog,te gradu kao književnom junaku. Raskošnom angažovanošću i minucioznim iščitavanjem fragmenata romana Islednik, veče je obogatio profesor Perošević uz muzičku podlogu Jovane Jaredić, učenice ŠOSMO ,,Dara Čokorilo”.
Polifoničnost talenata, lirika nizana u kolajne, prisustvo mladosti i iskustvenosti, obilježilo je treći dan manifestacije jubilarnih XXII ,,Nikšićkih književnih susreta”. Nesvakidašnje veče ,,Nikšićki prijatelji i pjesnici“, ispunjeno emocijom i pjesničkim izrazom, ispunilo je koncertnu salu ŠOSMO ,,Dara Čokorilo “.Okupili su se pjesnici-prijatelji iz regiona: Nedžad Ibrahimović (Tuzla), Šaban Šarenkapić ( Novi Pazar), Ružica Komar (Trebinje), Mateja Jurčević (Zagreb) i Spasoje Bajović ( Nikšić) sa ciljem da svoja postignuća prezentuju široj javnosti i sa željom da zajedničkom saradnjom kreiraju novu vrijednost. U bogatom i sadržajnom programu koji je organizovala Biblioteka, uvedena je novina, a riječ je o pomenutoj finalnoj večeri ,,Nikšićki prijatelji i pjesnici”. Povodom XXII Nikšićkih književnih susreta JU Narodna biblioteka ,,Njegoš“ Nikšić raspisala je konkurs, a među pristiglim rukopisima po mišljenju tročlanog žirija izabran je najbolji. Odluku o Nagradi jednoglasno je donio žiri u sastavu: profesor Mihailo Perošević (član), prof.dr Vesna Vukićević Janković (član) i Boris Jovanović Kastel (predsjednik). U obrazloženju predsjedavajućeg se navodi da je ,,najbolje ocijenjen rukopis, pun unutrašnjih pjesničkih baklji, rafiniranog stila i osobenog rekonstruisanja istorije, rukopis Ljerke Petković iz Berana tako da autorici, sasvim zasluženo, pripada nagrada Nikšićkih književnih susreta za 2019. godinu“. JU Narodna biblioteka ,,Njegoš“ Nikšić, u okviru svoje izdavačke djelatnosti, objaviće publikaciju profesorice književnosti. Jednoglasna odluka žirija je da autori Ana Janković i Marinko Pavićević iz Podgorice, Milena Šućur, Marija Krivokapić i Milica Radojičić iz Nikšića budu pozvani da učestvuju na NKS-a 18. decembra zbog svoje pjesničke darovitosti, čime se umnogome potvrđuje jedna od programskih platformi Susreta, a riječ je podsticanju mladih stvaraoca. Na polzu naših čitalaca različitih obrazovnih i profesionalnih profila, autori su ponudili zanimljivo i korisno štivo, interesantne i jedinstvene teme, besjede o jeziku, kulturi i književnosti nekad&sad i rezultate njihovih dugogodišnjih istraživanja.
XXII ,,Nikšićki književni susreti” predstavljaju vrijedan doprinos kulturnoj i književnoj zajednici ne samo Nikšića već i cijele Crne Gore. Isto tako , predstavljaju jedinstvenu priliku da se pisci, poete i poetese upoznaju sa gradom i ljudima u kojima pulsira duh poezije i književnosti.
Ovogodišnji Nikšićki književni susreti u velikoj mjeri ilustruju Nikšić kao književni i kulturni centar. Mapiranjem i prikupljanjem informacija došlo se do podatka da su XXII ,,Nikšićki susreti” okupili preko hiljadu petsto direktnih i indirektnih učesnika potvrdivši tezu Borhesa da ,,književnost nema drugu ulogu nego da pruža radost kako čitaocu tako i piscu, izvlačeći obojicu iz vremenskog toka”.
Jelena Jovović