Stvaranje opštinskog parka
Piše: Dino Tuzović
Parkovi su pluća grada. Ne znam otkuda ta izreka, ali znam šta znači. Ne samo što su parkovi korisni, nego čine grad ljepšim, čine ga prepoznatljivim. Mnogi gradovi su čuveni po svojim parkovima, po zelenim površinama. Nikšić je uvijek bio pun zelenila, čuven po svojim lipama. Srećom, on je donekle i sada takav.
Foto: Miloš Tomašević
Parkovi su pluća grada. Ne znam otkuda ta izreka, ali znam šta znači. Ne samo što su parkovi korisni, nego čine grad ljepšim, čine ga prepoznatljivim. Mnogi gradovi su čuveni po svojim parkovima, po zelenim površinama. Nikšić je uvijek bio pun zelenila, čuven po svojim lipama. Srećom, on je donekle i sada takav.
Istina, ima samo jedan park, stari park, prastari. Sada će skoro biti čitav vijek od kada je utemeljen.
Prva parkovska površina napravljena je u Nikšiću ispred dvorca kralja Nikole, koji je dugo godina služio kao gimnazijska zgrada, a to je bila jedina srednja škola dugo godina u gradu.
List „Slobodna misao”, daleke 1922. godine, objavljuje kraću vijest pod naslovom „Gimnazijski park“ : „Blagodareći zauzimljivosti direktora, profesora i učenika naše gimnazije, već duže vremena radi se na podizanju velikog parka pred gimnazijskom zgradom. Zasađeno je nekoliko stotina drveća, raspoređenih po stazama… Očekivati je stvaranje opštinskog parka. Ovo će svakako ostati za docnija vremena, pošto je današnja opštinska uprava zauzeta krupnim državnim pitanjima“.
Ne zna se da li je ova preporuka direktno uticala na stvaranje opštinskog parka, tek nakon godinu dana: „Gospodin Đoko Kontić je ponudio opštinskoj upravi na prodaju veliko zemljište koje se nalazi između gimnazije i osnovne škole. Kako je ovo zemljište pogodno za opštinski park, svakako bi ga trebalo otkupiti i to bi bila jedna velika dobit za našu varoš“, “Slobodna misao” u broju 45 iz 1923. godine.
Nesumnjivo, park je predstavljao veliku dobit za varoš. Prvobitno, taj prostor je služio kao fudbalsko igralište na kome su svoje utakmice odigrali nikšićki timovi: Obilić, Gorštak, Onogošt… pa su nakon toga fudbaleri počeli da se sele po periferiji, na slobodne livade.
Nikšićki park je bio zasađen samo crnim borom, čija stabla postoje i danas.
Prilikom izgradnje gradskog vodovoda, 1927. godine, u centralnom dijelu parka, sagrađena je betonska fontana, koja je služila sve do poslije Drugog svjetskog rata. Onda je srušena i umjesto nje sagrađena je, dvostruko veća, u obliku petokrake zvijezde. Unazad nekoliko godina i ona je uklonjena i umjesto nje, napravljena je nova, od lijepog bijelog kamena.
Slično prvobitnoj fontani, sagrađene su još dvije: jedna ispred gimnazije (koje odavno nema), a druga u krugu nikšićke bolnice. Ova i sada postoji i služi svojoj namjeni. Bile su to prve i dugo jedine fontane u gradu.
Nikšićki park je, kroz stoljeće postojanja, živio životom grada, predstavljao dio svakodnevnice, u njemu se često boravilo, ostvarivani susreti, zakazivani sastanci, vođene mladalačke ljubavi… Dugo godina, postojao je betonski podijum, na kome su izvođeni koncerti, svirala je muzika, bilo je plesa, radio je bife, tombola… Poslije je prtvoren u dječije igralište sa klackalicama i drugim spravama. Svoj oproštajni koncert, kad je napuštala Nikšić, čuvena i zaslužna muzička porodica Toma Vukadinovića, održala je u nikšićkom parku 1952. godine.
Park je bio ograđen žičanom ogradom. Sa čelne strane bila je lijepa kamena ograda sa velikom metalnom kapijom. Svako veče u 10 sati zaključavao čestiti Minja Rnjez, koji se decenijama zdušno brinuo o parku.
U istočnom dijelu parka, sagrađena je jedna lijepa građevina sa eksterijerom vile. Imala je u svom postojanju različitu namjenu. Služila je, najprije, kao gradsko kupatilo. U njoj je jedno vrijeme bio i „Dom narodnog zdravlja“, zatim Dječija poliklinika, zubna ambulanta… Na kraju, dobila je konačnu namjenu kao „Gradska kuća“, gdje se povremeno održavaju kulturne manifestacije.
Svojevremeno je u Nikšićkom parku bilo i cvijećnjaka i ružičnjaka. Pored tabli upozorenja kao „Parkovi su pluća grada“, „Ne gazi travu“… U jednom cvijećnjaku, među ružama bila je postavljena jedna tabla sa natpisom: „Molimo vas, nemojte nas brati!“. Svako je to poštovao.
